Theo số liệu thống kê GLOBOCAN năm 2020, ung thư thực quản là một trong những căn bệnh ung thư thường gặp nhất trên thế giới với 604.000 ca mắc mới, đứng ở vị trí thứ 7. Ngoài ra, ung thư thực quản cũng đứng thứ sáu về tỷ lệ tử vong với 544.000 ca tử vong. Đây thực sự là con số đáng báo động vì bệnh thường rất khó phát hiện trong giai đoạn đầu, đa phần đến khi bệnh đã tiến triển nặng, người bệnh mới phát hiện và điều trị. Vậy làm sao để nhận biết sớm được ung thư thực quản? Nguyên nhân gây bệnh là gì? Có những phương pháp nào điều trị bệnh hiệu quả? Hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường đi tìm hiểu ngay nhé!

Thực quản là một phần của ống tiêu hóa nối miệng và cổ họng xuống dạ dày, dài khoảng 25 cm, giúp chuyển thức ăn từ miệng xuống dạ dày. Thực quản được chia làm 3 đoạn: đoạn 1/3 trên kéo dài từ miệng tới chỗ phân chia khí quản, 1/3 giữa từ dưới chỗ phân chia tĩnh mạch đơn tới bờ dưới tĩnh mạch phổi và 1/3 dưới là phần còn lại tới sát tâm vị dạ dày.

Ung thư thực quản là gì?

Ung thư thực quản (Esophageal Cancer) là khối u ác tính xuất phát từ các tế bào biểu mô của thực quản, khi khối u lớn dần nó có thể xâm lấn đến các mô và cơ thực quản. Ung thư thực quản được chia làm 2 loại chính:

Ung thư biểu mô tế bào vảy

Thực quản được lót bên trong bởi các lớp tế bào dẹt, mỏng, được gọi là tế bảo vảy. Khi các tế bào vảy tăng sinh bất thường hình thành khối ung thư thì chúng thường xuất hiện ở đoạn đầu hoặc giữa thực quản, tuy nhiên nó vẫn có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào của thực quản.

Ung thư biểu mô tuyến

Ở thực quản có rất ít tế bào biểu mô tuyến, nhưng ở những người bị trào ngược dạ dày thực quản kéo dài, dịch vị dạ dày trào lên khiến các tế bảo vảy ở phần dưới thực quản chỗ tiếp nối với dạ dày chuyển đổi thành tế bào tuyến – loại tế bào này gần giống như tế bào lớp lót dạ dày. Do đó, dạng ung thư này thường gặp nhất ở phần dưới của thực quản.

Ngoài ra hai loại ung thư thực quản hay gặp trên còn có các loại khác chiếm khoảng 1% bao gồm sarcom cơ trơn, u tế bào Schwann ác tính, u lympho ác tính…

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư thực quản

Giống như hầu hết các bệnh ung thư khác, nguyên nhân gây bệnh ung thư thực quản vẫn chưa được biết rõ ràng. Tuy nhiên, một số chuyên gia ung thư đã chỉ ra ung thư thực quản có liên quan đến các bất thường DNA của các tế bào thực quản. Những tế bào bất thường của thực quản này nhân lên nhanh chóng và có thể làm ức chế tín hiệu cho các tế bào thực quản chết khi đến thời điểm nào đó. Hậu quả là các tế bào bất thường này tích dần và trở thành khối u.

Ngoài ra, sự kích thích của các tế bào thực quản cũng góp phần vào sự phát triển của các tế bào ung thư. Một số thói quen và yếu tố nguy cơ có thể gây tác động vào thực quản bao gồm:

Lạm dụng rượu, bia và thuốc lá

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao hơn khoảng 8 – 10 lần so với người bình thường. Nếu người sử dụng có thời gian hút càng lâu, nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản càng lớn. Và nếu vừa hút thuốc lá, vừa uống rượu bia nguy cơ mắc ung thư thực quản sẽ cao hơn rất nhiều.

Thói quen ăn uống không lành mạnh

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, bệnh ung thư thực quản có liên quan mật thiết đến thói quen ăn uống. Việc ăn các thức ăn chứa nhiều nitrosamin như thịt xông khói, dưa cà muối hay ăn các thức ăn quá nóng có thể gây tổn thương các tế bào ở thực quản và dễ sản sinh ra các tế bào bất thường. Ngoài ra, việc dùng các thức ăn, nguồn nước uống thiếu trầm trọng các chất vi lượng như: molybeden, kẽm,… cũng là tiền đề cho ung thư thực quản phát triển.

Mắc bệnh viêm thực quản Barrett

Viêm loét thực quản kéo dài là một trong những nguyên nhân khá thường gặp gây bệnh ung thư thực quản. Tổ chức chứa các tế bào ở đáy thực quản có thể bị viêm hoại tử nếu tiếp xúc nhiều và liên tục với dịch vị dạ dày mà nguyên nhân là do người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Các tế bào ở đáy thực quản thay đổi trở nên giống các tế bào ở dạ dày, đây là một tổn thương tiền ung thư và có thể phát triển thành bệnh ung thư biểu mô tuyến của thực quản.

Di truyền

Ung thư thực quản cũng có tính chất di truyền nhất định vì vậy trong phần lớn các nghiên cứu cho thấy, nhiều bệnh nhân bị mắc ung thư thực quản là do di truyền, tỉ lệ mắc bệnh này do di truyền cao nhất là từ người bố.

Giới tính và độ tuổi

Ung thư thực quản thường gặp ở nam hơn nữ giới và thường xuất hiện ở người > 50 tuổi (có đến khoảng 75% bệnh nhân mắc bệnh trong độ 50-85 tuổi).

Ngoài những nguyên và yếu tố nguy cơ trên, còn có rất nhiều yếu tố có thể gây nên căn bệnh đáng sợ này như có tiền sử mắc các bệnh vùng đầu mặt cổ, ung thư tị – hầu, bệnh đi ngoài phân mỡ, bệnh sừng hóa gan bàn chân. Uống hoặc nuốt phải các chất chứa nồng độ acid cao hoặc các chất phụ gia khác cũng có thể làm tổn thương bề mặt thực quản và gây bệnh, hay những người thừa cân, béo phì.

Triệu chứng bệnh ung thư thực quản

Ở giai đoạn đầu của bệnh, ung thư thực quản thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, khi khối u phát triển lớn hơn, các triệu chứng có thể xuất hiện như:

Nuốt nghẹn: Người bệnh gặp khó khăn khi nuốt thức ăn, có cảm giác vướng tức ở cổ. Ban đầu có thể bị nghẹn bởi thức ăn dạng rắn đặc cứng nhưng lâu dần cảm giác nghẹn xảy ra ngay cả khi người bệnh dùng thức ăn dạng lỏng dễ nuốt như súp, cháo, thậm chí có trường hợp không uống được nước, sữa.

Trào ngược dạ dày thực quản: Trào ngược thường xuyên vào ban đêm khi đang ngủ, kèm theo hơi thở mùi hôi khó chịu, ợ hơi, sặc khi ăn uống có thể là triệu chứng của ung thư thực quản.

Nôn: Nôn thường xuất hiện sau khi có cảm giác nuốt nghẹn. Nôn có thể xảy ra ngay trong bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn. Chất nôn là thức ăn vừa mới ăn vào không có lẫn dịch vị, có thể có ít máu trong chất nôn vì thức ăn chưa xuống được dạ dày.

Tăng tiết nước bọt: Khi người bệnh bị nuốt nghẹn nhiều thì nước bọt hầu như không xuống được dạ dày nên bệnh nhân luôn phải nhổ nước bọt.

Sụt cân: Bệnh nhân gầy sút, suy kiệt, thiếu máu.

Các triệu chứng khác cũng có thể gặp khi khối u đã xâm lấn các cơ quan khác như: ho, khó thở, khàn tiếng, cảm giác nặng, tức sau xương ức khi nuốt, đau ngực hoặc lưng, đau bụng vùng thượng vị.

Các phương pháp chẩn đoán ung thư thực quản

Sau khi tìm hiểu kỹ về tiền sử bệnh lý và thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ tiến hành lựa chọn thực hiện một số phương pháp cận lâm sàng giúp định hướng và xác định chẩn đoán sau:

Nội soi thực quản ống mềm

Là phương pháp đầu tay và quan trọng giúp xác định chính xác vị trí, hình dạng của khối ung thư, tình trạng viêm loét ở bề mặt khối u. Đồng thời, nội soi giúp lấy mẫu bệnh phẩm dễ dàng để làm giải phẫu bệnh giúp chẩn đoán chính xác bệnh.

Chụp X-quang

Chụp X-quang thực quản có thuốc cản quang ở tư thế thẳng, nghiêng, chếch giúp xác định các được các vị trí bất thường trong lòng thực quản như bị sùi hoặc lòng thực quản bị chít hẹp.

Xét nghiệm mô bệnh học

Xét nghiệm này giúp chẩn đoán xác định được loại tế bào ung thư thực quản thường gặp ung thư biểu mô tế bào vảy ở đoạn 1/3 trên và 1/3 giữa thực quản hay ung thư biểu mô tuyến thường gặp ở 1/3 dưới của thực quản.

Chụp cắt lớp vi tính (CT-scan), chụp cộng hưởng từ (MRI)

Hai phương pháp chụp này giúp xác định chính xác vị trí, hình dạng của khối u, mức độ chít hẹp lòng thực quản, đặc biệt còn giúp đánh giá được mức độ xâm lấn của khối u sang các cơ quan khác như ở trung thất hay góp phần đánh giá hiệu quả điều trị bệnh.

Chụp PET/CT

Phương pháp chụp này giúp phát hiện chính xác các tổn thương, đánh giá mức độ xâm lấn, khối ung thư đã di căn đến đâu để đưa ra chẩn đoán giai đoạn bệnh từ đó gợi ý phác đồ điều trị tốt nhất.

Đánh giá giai đoạn bệnh ung thư thực quản

Giai đoạn 1: Khối u còn nhỏ, có ranh giới rõ rệt, u phát triển vào lớp niêm mạc và hạ niêm mạc. Nhưng chưa có xâm lấn vào các lớp cơ của thành thực quản và chưa di căn xa vào hạch bạch huyết.

Giai đoạn 2: Khối u đã to hơn làm hẹp lòng thực quản, nhưng vẫn chưa xâm lấn vào tất cả các lớp của thành thực quản, tuy nhiên đã có di căn vào một số hạch bạch huyết.

Giai đoạn 3: Khối u to chiếm phần lớn chu vi thực quản và làm hẹp hoặc tắc hoàn toàn lòng thực quản. Khối u có sự xâm lấn vào các tổ chức và cơ quan xung quanh thực quản và đã có di căn vào nhiều hạch bạch huyết.

Giai đoạn 4: Khối u phát triển ra khỏi phạm vi của thực quản, xâm lấn và phá vỡ các tổ chức lân cận gây rò thực quản-khí quản-phế quản, rò thực quản-trung thất… và đã có di căn xa.

Có các phương pháp nào điều trị ung thư thực quản

Theo các chuyên gia về ung thư học, bệnh ung thư thực quản là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhưng có thể chữa thành công nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Dưới đây là các phương pháp điều trị được ưu tiên sử dụng:

Phẫu thuật

Là biện pháp điều trị ung thư thực quản phổ biến nhất hiện nay. Khối u sẽ được cắt và loại bỏ cùng với một phần hoặc toàn bộ thực quản, tổ chức bạch huyết hoặc các mô kế cận khác trong vùng. Phần thực quản còn lại sẽ được nối với dạ dày. Một số trường hợp, đoạn nối có thể được thay thế bằng một đoạn ruột non hoặc ống nhựa.

Xạ trị

Xạ trị sử dụng nguồn tia xạ có năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị có thể sử dụng đơn thuần hoặc kết hợp với hóa trị như biện pháp điều trị khởi đầu thay cho phẫu thuật. Đặc biệt xạ trị được ưu tiên sử dụng khi khối u lớn và ở vị trí khó phẫu thuật.

Hóa trị

Hóa trị có thể áp dụng như một phương pháp điều trị đơn thuần hoặc có thể kết hợp với xạ trị để làm nhỏ kích thước khối u, giảm khó khăn cho mỗi cuộc phẫu thuật.

Điều trị quang động học

Sử dụng một số thuốc được hấp thụ chủ yếu trên tế bào ung thư. Khi các tế bào này được chiếu dưới ánh sáng quang học, các thuốc được sử dụng sẽ phát huy tác dụng và tiêu diệt tế bào ung thư. Liệu pháp này thường được dùng để giảm triệu chứng khó nuốt.

Sử dụng thuốc Y học cổ truyền

Y học cổ truyền sử dụng phương pháp “thất chẩn” để chẩn đoán một cách toàn diện về loại bệnh, giai đoạn, mức độ bệnh ung thư thực quản nhằm đưa ra phương pháp điều trị phù hợp theo lý luận của y học cổ truyền.

Hiện nay, Nhà thuốc gia truyền Thọ Xuân Đường là cơ sở chữa bệnh bằng Đông y uy tín, đã và đang điều trị cho rất nhiều bệnh nhân ung thư thực quản cho kết quả tốt. Tại nhà thuốc, người bệnh được thăm khám và điều trị bệnh dựa trên nguyên tắc:

– Giải độc cơ thể toàn diện từ khí huyết đến tạng phủ.

– Làm lành các thương tổn và phục hồi khả năng miễn dịch từ đó tự loại bỏ dị vật của cơ thể.

– Làm sạch nội môi bị ô nhiễm bởi các tác nhân gây bệnh, cân bằng quá trình đồng hóa và dị hóa.

– Dùng “Thần Châm” với mục đích huy động nguồn năng lượng nội sinh đến thực quản để tiêu trừ khối u.

Ngoài việc chẩn đoán chính xác loại bệnh và tình trạng bệnh lý, đưa ra được pháp điều trị phù hợp. Muốn điều trị ung thư thực quản cho kết quả tốt còn phải phụ thuộc vào bản thân bệnh nhân và sự chăm sóc của gia đình. Bệnh nhân có tinh thần lạc quan, ý chí quyết tâm chiến thắng bệnh tật, tuân thủ nghiêm ngặt chế độ thuốc, chế độ ăn theo y lệnh của thầy thuốc, được sự quan tâm, tận tình chăm sóc động viên của người nhà thì việc đẩy lùi bệnh tật không phải là điều quá khó.

BS. Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG Số 5 – 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 – 0937638282