Trong nhiều thập kỉ qua, ung thư phổi luôn là một trong những loại ung thư có tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong cao đứng hàng đầu trên thế giới. Chúng đang cướp đi tính mạng của hàng triệu người mỗi năm và ngày càng có xu hướng gia tăng. Do đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh và kịp thời đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, sẽ giúp người bệnh vượt qua căn bệnh hiểm nghèo này. Vậy những dấu hiệu nào giúp nhận biết bệnh ung thư phổi? Nguyên nhân gây bệnh là gì, và có những phương pháp nào điều trị bệnh hiệu quả? Hãy cùng Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Ung thư phổi là gì?

Ung thư phổi (Lung Cancer) là căn bệnh xảy ra khi có tình trạng tăng trưởng không kiểm soát của các tế bào bất thường ở một hoặc cả hai bên phổi, thường là các tế bào thuộc lớp niêm mạc của đường hô hấp. Những tế bào bất thường này không phát triển thành mô phổi khỏe mạnh mà phân chia nhanh chóng và hình thành nên khối u gây cản trở chức năng phổi. Có hai loại ung thư phổi chính là ung thư phổi không tế bào nhỏ (chiếm khoảng 80%) và ung thư phổi tế bào nhỏ (khoảng 20 %). Mỗi loại sẽ có từng giai đoạn tiến triển bệnh khác nhau, tuy nhiên ung thư phổi tế bào nhỏ tiến triển nhanh hơn.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư phổi

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây ung thư phổi với 90% bệnh nhân mắc ung thư phổi có hút thuốc lá. Mặc dù vẫn có < 4% bệnh nhân mắc ung thư phổi không hút thuốc, nhưng ngược lại họ đã phải hít một số lượng đáng kể khói thuốc lá (thụ động). Một người hút thuốc lá có khả năng mắc ung thư phổi phụ thuộc vào độ tuổi bắt đầu hút thuốc, thời gian hút thuốc kéo dài, số lượng điếu thuốc hút trong một ngày và sự hít sâu khói thuốc lá vào phổi của người đó. Không chỉ thuốc lá, thói quen hút thuốc lào ở nước ta hiện nay cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ung thư phổi.

Yếu tố di truyền

Mặc dù chưa có chứng minh rõ ràng nhưng nhiều thống kế cho thấy rằng, khoảng gần 8% số ca mắc bệnh ung thư phổi có nguyên nhân do yếu tố di truyền. Theo đó, một người có người thân trong gia đình như bố mẹ, anh chị em,… mắc bệnh ung thư phổi thì nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên gấp >2 lần so với người khác.

Tiếp xúc với môi trường phóng xạ

Phóng xạ là một khí ga hoạt hóa phóng xạ không vị, không mùi và không nhìn thấy được nó có thể xảy ra tự nhiên trong đất và đá, đặc biệt tiếp xúc với phóng xa trong một khoảng thời gian có thể gây tổn hại tới phổi dẫn tới ung thư phổi. Người làm việc trong hầm mỏ có thể bị tiếp xúc với khí phóng xạ ở một số vùng của đất nước, phát hiện ra khí phóng xạ trong các gia đình.

Thường xuyên tiếp xúc với chất Amiăng

Những người làm việc tiếp xúc trong môi trường có Amiăng nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp gần 5 lần so với những người không tiếp xúc với Amiăng. Sự tiếp xúc này đã được quan sát ở các ngành công nghiệp như đóng tàu, sản xuất và khai thác amiăng, công việc cách ly và sửa chữa phanh. Nguy cơ ung thư phổi thậm chí cao hơn giữa các công nhân tiếp xúc aminăng, nếu họ có hút thuốc lá.

Ô nhiễm môi trường không khí

Những người thường xuyên phải làm việc và tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm không khí như khói bụi được tạo ra từ sự kết hợp giữa diesel và các dầu thô khác làm cho những người này có nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi cao hơn so với người được sống trong bầu không khí trong lành.

Tiền sử mắc các bệnh phổi mạn tính

Bản thân những người từng mắc các bệnh về phổi như: viêm phổi, lao phổi, tắc nghẽn phổi thường ho khan kéo dài hay có đờm mãn tính… thì nguy cơ tiến triển thành ung thư phổi rất cao. Bởi sau khi bị bệnh, các chức năng của phổi suy giảm, hệ miễn dịch cũng suy giảm theo. Ở những người từng bị lao phổi có ổ áp xe do lao đã tạo mô sẹo ở phổi thì có nguy cơ bị mắc ung thư phổi cao hơn người khác do các tế bào ung thư có thể phát triển trên vùng phổi đã bị tổn thương do lao sẵn có.

Những dấu hiệu và triệu chứng nhận biết bệnh ung thư phổi

Ung thư phổi là căn bệnh đáng sợ với tỷ lệ tử vong cao một phần là do chúng có rất ít các biểu hiện bệnh, thường không có triệu chứng cho đến khi khối ung thư đã xâm lấn vào hạch bạch huyết và các bộ phận khác của cơ thể. Một vài triệu chứng của bệnh ung thư phổi mới đầu rất mơ hồ, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý về hô hấp khác gây khó khăn trong việc phát hiện sớm. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu người bệnh có thể lưu ý như:

Ho nhiều, dai dẳng

Đây là dấu hiệu nhận biết ung thư phổi có khả năng xuất hiện sớm nhất, chiếm khoảng 80% các trường hợp. Ho là triệu chứng thường gặp khi bị viêm họng, cảm lạnh hoặc bị nhiễm trùng đường hô hấp trên nhưng thường sẽ khỏi sau một hoặc hai tuần. Ngược lại, nếu ho dai dẳng kéo dài uống nhiều thuốc không đỡ thì đó có thể là triệu chứng của ung thư phổi.

Khó thở

Cảm giác khó thở được coi là một dấu hiệu sớm của ung thư phổi. Khó thở là triệu chứng thường xuất hiện ở giai đoạn sau của bệnh ung thư phổi, nhưng nếu khối u phổi nằm ở trung tâm gây chèn ép hẹp lòng khí quản lớn hoặc do khối hạch trung thất chèn ép vào đường thở thì triệu chứng này cũng có thể xuất hiện sớm hơn. Ngoài khó thở người bệnh còn có thể xuất hiện thở khò khè nặng nhọc.

Sụt cân một cách bất thường, không rõ lý do

Nếu xuất hiện tình trạng giảm sụt cân một cách bất thường không phải do chế độ ăn uống, tập luyện hay một nguyên nhân nào khác thì rất có thể là dấu hiệu của một căn bệnh nào đó và không loại trừ bệnh ung thư phổi.

Đau ngực

Khi bị ung thư phổi, các khối u phát triển ở giữa phổi không gây đau, nhưng khi các khối u phát triển ở ngoại biên phổi và thành ngực, bạn có thể bị đau ngực. Ung thư phổi có thể gây đau ở ngực, vai, hoặc sau lưng nếu khối u xâm lấn ra các khu vực thành ngực. Các cơn đau do khối ung thư gây ra có tính chất dai dẳng, kéo dài âm ỉ, đau tăng lên khi ho, cười hoặc hít thở sâu. Hoặc những cơn đau ngực khó chịu có thể xảy ra do các hạch bạch huyết vùng trung thất bị phì đại hoặc khối u đã di căn đến các thành ngực, màng phổi, các xương sườn.

Nổi hạch cổ

Nếu người bệnh tự dưng sờ thấy khối hạch vùng cổ mà các hạch này rắn chắc, kích thước to nhanh mà không đi kèm các dấu hiệu viêm nhiễm vùng họng, miệng thì cần đi khám sớm để nhận được tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa ung thư.

Đau tay, vai và các ngón tay

Nếu khối u nằm tại đỉnh phổi có xâm lấn thành ngực và vùng thần kinh cánh tay thì người bệnh có thể cảm thấy đau nhức vai cánh tay kèm dị cảm da (hội chứng Pancoast). Ngoài ra, nếu khối ung thư ở đỉnh phổi vượt ra xâm lấn lan tràn vào hệ thần kinh giao cảm thì người bệnh có thể xuất hiện hội chứng Horner với triệu chứng sụp mi cùng bên tổn thương, đồng tử co nhỏ, mắt thụt vào trong hốc mắt và không bài tiết mồ hôi ở phía mặt cùng bên tổn thương.

Bất thường ở các mô vú

Dấu hiệu này thường gặp ở nam nhiều hơn ở nữ do tình trạng vùng ngực có thể to lên bất thường bởi các tế bào bệnh ung thư kích thích tiết nội tiết tố một cách bất thường.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh ung thư phổi

Sau khi tìm hiểu tiền sử bệnh lý và thăm khám lâm sàng, bác sĩ khám bệnh ung thư phổi sẽ tiến hành lựa chọn thực hiện một số phương pháp cận lâm sàng giúp định hướng và xác định chẩn đoán sau:

Chụp X-quang

Đây là phương pháp phát hiện sớm và đánh giá đặc điểm khối u nhu mô phổi. Khảo sát khí quản, phế quản chính, đánh giá hạch, sự xâm lấn vùng rốn phổi hai bên và trung thất. Phát hiện các tổn thương viêm phổi do khối u và tràn dịch màng phổi, tuy nhiên, chụp X-quang có thể bỏ qua những khối u có kích thước quá nhỏ.

Chụp CT scanner

Phương pháp này có thể phát hiện ra những tổn thương có kích thước nhỏ dưới 1mm, đánh giá khí quản, phế quản chính. Phát hiện và đánh giá những tổn thương sớm xâm lấn thành ngực, hạch rốn phổi, trung thất, mạch máu và định vị và hướng dẫn sinh thiết khối u.

Xét nghiệm đờm

Nếu người bệnh có triệu chứng ho lẫn đờm thì sẽ được tiến hành xét nghiệm đờm để kiểm tra xác định xem có tế bào ung thư trong đó hay không.

Nội soi phế quản

Một ống mỏng, sáng gọi là ống soi phế quản sẽ được đưa qua miệng hoặc mũi và đi xuống phổi để kiểm tra phế quản và phổi. Sau đó có thể lấy mẫu tế bào để kiểm tra.

Sinh thiết phổi

Các xét nghiệm hình ảnh có thể giúp phát hiện các khối u. Một số khối u có thể có những đặc điểm đáng ngờ, nhưng không thể chắc chắn chúng lành tính hay ác tính. Chỉ sinh thiết mới có thể giúp xác định xem các tổn thương phổi đáng ngờ có phải là ung thư hay không. Sinh thiết cũng sẽ giúp xác định loại ung thư và giúp đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Chụp MRI não và xạ hình xương

Chụp MRI não và xạ hình xương giúp đánh giá tổn thương tại não và xương. Những phương pháp này được coi là cần thiết để đánh giá mức độ di căn và tiên lượng bệnh ung thư phổi.

Chụp PET-CT

PET-CT là phương pháp tốt nhất đối với ung thư phổi để phát hiện các tổn thương di căn xa ngoài não.

Đánh giá giai đoạn bệnh ung thư phổi

Việc xác định chính xác giai đoạn ung thư phổi có giá trị rất quan trọng trong việc điều trị và tiên lượng bệnh cho bệnh nhân. 2 phân loại chính của ung thư phổi có những đánh giá giai đoạn khác nhau:

Ung thư phổi không tế bào nhỏ

Ung thư phổi không tế bào nhỏ được phân loại phức tạp hơn so với ung thư phổi tế bào nhỏ theo phương pháp phân loại TNM, với các giai đoạn:

Giai đoạn I

Ung thư phổi giai đoạn I thường mới phát triển trong phổi và chưa lan sang các hạch bạch huyết hoặc cơ quan xa.

Giai đoạn IA: Ung thư được tìm thấy ở lớp lót trong cùng của phổi và trong mô phổi sâu. Các khối u có kích thước không quá 3cm và chưa xâm lấn phế quản hoặc các hạch bạch huyết.

Giai đoạn IB: Ung thư đã phát triển lớn hơn và sâu hơn vào nhu mô phổi. Các khối u đã phát triển qua phổi vào màng phổi, đường kính hơn 3cm hoặc đã phát triển trong phế quản chính, nhưng chưa xâm lấn các hạch bạch huyết.

Giai đoạn II

Giai đoạn IIA: Kích thước khối u nhỏ tương tự giai đoạn IA nhưng đã có di căn hạch bạch huyết quanh phế quản hoặc rốn phổi cùng bên, có thể có biểu hiện xâm lấn.

Giai đoạn IIB: Kích thước khối u trên 7 cm hoặc nhỏ hơn (từ trên 3cm đến dưới 7cm) nhưng có di căn hạch bạch huyết quanh phế quản hoặc rốn phổi cùng bên, có thể có biểu hiện xâm lấn.

Giai đoạn III

Giai đoạn IIIA: Khối u lúc này có kích thước >7cm và được tìm thấy ở phổi và các hạch bạch huyết giữa ngực.

Giai đoạn IIIB: Khối u có thể có kích thước bất kỳ và đã xâm nhập vào các hạch bạch huyết, xâm lấn sang cả hai phổi, trung thất, các mạch máu lớn hoặc thực quản. Các triệu chứng bắt đầu tiến triển rầm rộ và với cường độ mạnh như các cơn ho dữ dội, đau tức ngực và khó thở,…

Giai đoạn IV

Ở giai đoạn cuối này, các tế bào ung thư đã di căn xa ra khắp các cơ quan trong cơ thể như gan, não, xương,… Hầu hết bệnh nhân đều tử vong khi phát hiện ở giai đoạn này.

Ung thư phổi tế bào nhỏ

Các giai đoạn phát triển của ung thư phổi tế bào nhỏ thường không được xác định theo phương pháp ở trên. Ung thư phổi tế bào nhỏ thường có xu hướng lan rộng và di căn sớm nên chỉ được phân thành 2 giai đoạn là giai đoạn giới hạn hoặc giai đoạn lan rộng.

Giai đoạn giới hạn: Các tế bào ung thư có thể được nhìn thấy trong một lá phổi và trong các hạch bạch huyết gần đó. Nó chưa lây lan đến cả phổi và lan qua các bộ phận khác.

Giai đoạn lan rộng: Trong giai đoạn này, tế bào ung thư bắt đầu lan tràn sang các khu vực khác của phổi và ngực. Nó có thể đã lan đến chất lỏng xung quanh phổi (được gọi là màng phổi) hoặc các cơ quan khác nằm xa phổi hơn như gan, tuyến thượng thận, xương và não.

Điều trị ung thư phổi như thế nào?

Với đa số các loại bệnh ung thư thì đều có mục tiêu điều trị bệnh chung là loại bỏ hay tiêu diệt tế bào ung thư đã hình thành, làm chậm quá trình di căn, nâng cao hiệu quả và giảm nhẹ tác dụng phụ của thuốc, kéo dài tuổi thọ cho người bệnh. Những phương pháp điều trị được sử dụng gồm:

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định khi ung thư phổi chẩn đoán ở giai đoạn sớm, các bác sỹ và kỹ thuật viên sẽ tiến hành cắt bỏ toàn bộ thùy phổi chứa khối u và nạo vét bóc các hạch lân cận.

Hóa trị

Hóa trị thường được sử dụng điều trị cho những bệnh nhân giai đoạn muộn, giúp tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn sự di căn. Có đến gần 90% bệnh nhân bị ung thư phổi giảm bệnh khi tế bào ác tính còn nhỏ và được sử dụng hóa chất để điều trị. Các trường hợp ở giai đoạn muộn, hóa chất chỉ có tác dụng giảm nhẹ triệu chứng và kéo dài sự sống.

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp điều trị nhằm mục đích phá hủy khối u khi nó còn nhỏ (có đường kính < 6cm) và không có di căn. Đối với những khối u lớn và đã xấm lấn thì xạ trị giúp làm giảm sự phát triển của khối u.

Điều trị nhắm trúng đích

Điều trị nhắm trúng đích là phương pháp giúp tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng ít ảnh hưởng đến các tế bào lành, do đó có ít tác dụng phụ hơn các phương pháp khác. Phương pháp điều trị này giúp cải thiện rất tốt thời gian sống thêm của bệnh nhân. Hiện nay có các loại đích phân tử hay gặp ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ như: EGFR, Gefitinib, Erlotinib, Afatinib, Osimetinib,…

Điều trị miễn dịch

Đây là phương pháp giúp tạo ra miễn dịch chủ động cho cơ thể, giúp chúng có khả năng tự tiêu diệt tế bào ung thư nhờ việc phát hiện ra các điểm kiểm soát tế bào ung thư (PD1, PD-L1). Hiện nay có một số thuốc điều trị miễn dịch như Pembrolizumab, Durvalumab… nhưng giá thành của các thuốc này thường rất cao.

Điều trị bằng Đông Y

Đông Y sử dụng phương pháp “thất chẩn” để chẩn đoán một cách toàn diện về loại bệnh, giai đoạn, mức độ bệnh ung thư phổi nhằm đưa ra phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.

Hiện nay, Nhà thuốc gia truyền Thọ Xuân Đường là cơ sở chữa bệnh bằng Đông y uy tín, đã và đang điều trị cho rất nhiều bệnh nhân mắc ung thư phổi cho kết quả tốt, giúp kéo dài sự sống cho người bệnh. Tại nhà thuốc, người bệnh được thăm khám và điều trị bệnh dựa trên phương Kỳ Môn Y Pháp nhằm mục đích:

– Phục hồi khả năng tích lũy vật chất, bù đắp cho cơ thể đã bị suy yếu trong quá trình lâu dài bị bệnh để trước hết đẩy lùi các cơn đau.

– Đào thải các chất cặn bã lắng đọng trong các phế nang: máu, mủ, nước, dịch… Tăng cường hệ miễn dịch và phòng vệ cơ thể.

– Cân bằng quá trình đồng hóa và dị hóa.

– Dùng “Thần Châm” với mục đích huy động nguồn năng lượng nội sinh đến nhu mô phổi để tiêu trừ khối u.

Ngoài ra, việc kết hợp sử dụng đông tây y để điều trị bệnh ung thư phổi sẽ đem lại kết quả tốt hơn cho người bệnh giúp kéo dài sự sống. Ngoài ra, bệnh nhân cần lạc quan, tin tưởng vào thầy thuốc và giữ cho tinh thần luôn thư giãn, thoải mái chính là liệu pháp điều trị hiệu quả nhất.

BS. Thu Thủy

Để được tư vấn về các vấn đề sức khỏe vui lòng liên hệ
NHÀ THUỐC ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THỌ XUÂN ĐƯỜNG

Số 5 – 7 Khu tập thể Thủy sản, Ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Hotline: 0943986986 – 0937638282