Ung thư đại trực tràng thường được coi là một loại ung thư phổ biến ở những người trên 50 tuổi, tỷ lệ ung thư đại trực tràng đang thực sự giảm trong nhóm tuổi đó. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là căn bệnh này đang gia tăng ở những người trẻ tuổi, căn bệnh từng được coi là khá hiếm gặp.

 

Một báo cáo gần đây cho thấy rằng một nửa số ca chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng mới là ở những người dưới 66 tuổi. Tỷ lệ chẩn đoán loại ung thư này đang giảm ở người lớn tuổi và tăng ở người trẻ tuổi.

Tại sao điều này xảy ra, và nên thực hiện những phương pháp điều trị ung thư tự nhiên hoặc biện pháp phòng ngừa nào? Chúng ta cùng tìm hiểu!

Ung thư đại trực tràng gia tăng ở thế hệ X, Millennials

Thông tin đáng lo ngại lần đầu tiên thu hút sự chú ý khi một nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ được công bố trên Tạp chí của Viện Ung thư Quốc gia. Nghiên cứu cho thấy phần lớn ung thư đại trực tràng (gần 90%) vẫn ở những người từ 50 tuổi trở lên. Nhưng các nhà nghiên cứu cũng báo cáo rằng trong khi tỷ lệ ung thư đại trực tràng đang giảm dần ở những người sinh từ năm 1890 đến 1950, thì tỷ lệ này lại tăng mạnh theo từng thế hệ kể từ năm 1950, khoảng 1% đến 2% mỗi năm, đối với người trưởng thành ở độ tuổi 20 và 30. Điều đó có nghĩa là những người sinh năm 1990 sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao gấp đôi và gấp 4 lần nguy cơ mắc ung thư trực tràng ở cùng độ tuổi so với những người sinh năm 1950.

Khi bệnh ung thư đại trực tràng xuất hiện ở người trẻ tuổi, chúng thường được chẩn đoán ở giai đoạn tiến triển hơn nhiều. Các bác sĩ thường nhầm lẫn các triệu chứng với một số bệnh lý khác, chẳng hạn như bệnh trĩ, vì tỷ lệ ung thư đại trực tràng ở nhóm tuổi này thường không phổ biến.

Mặc dù nội soi kiểm tra sự phát triển tiền ung thư (polyp) đại trực tràng được khuyến nghị cho người lớn trên 50 tuổi, nhưng không có khuyến nghị tiêu chuẩn nào cho người trẻ tuổi bởi vì cho đến nay, chưa bao giờ có nhu cầu thực sự.

Ung thư đại trực tràng là gì?

Ung thư đại trực tràng được dùng để mô tả bệnh ung thư bắt đầu ở đại tràng hoặc trực tràng. Chúng thường được nhóm lại với nhau vì cả hai đều có nhiều đặc tính giống nhau.

Ung thư đại trực tràng thường bắt đầu bằng sự phát triển của polyp dọc theo niêm mạc đại tràng hoặc trực tràng. Đây là những gì nội soi tìm kiếm. Hầu hết các polyp là lành tính, nhưng một số cuối cùng có thể biến thành ung thư.

Thành đại tràng và trực tràng được tạo thành từ nhiều lớp và ung thư đại trực tràng bắt đầu ở lớp trong cùng (lớp niêm mạc), mặc dù nó có thể phát triển ra bên ngoài. Khi các tế bào ung thư đã ở trong thành đại trực tràng, chúng có thể phát triển, lan qua mạch máu hoặc hạch bạch huyết, di chuyển ra ngoài đại tràng hoặc trực tràng và xâm nhập vào phần còn lại của cơ thể (ung thư di căn).

Giai đoạn ung thư đại trực tràng của một người phụ thuộc vào việc các tế bào ung thư đã xâm nhập được bao xa vào thành và liệu nó có lan sang các bộ phận khác nhau của cơ thể hay không.

Lý do tiềm ẩn làm tăng tỷ lệ ung thư đại trực tràng

Các nhà nghiên cứu không hoàn toàn chắc chắn điều gì đã dẫn đến sự gia tăng tỷ lệ ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi hơn, nhưng họ có những nghi ngờ về những lý do tiềm ẩn làm tăng tỷ lệ ung thư đại trực tràng.

Di truyền học của chúng ta có thể đã không thay đổi đáng kể kể từ những năm 1950. Điều khác biệt đáng kể là thực phẩm chúng ta ăn, lối sống ít vận động và tỷ lệ béo phì ngày càng tăng.

Nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra một thực tế rằng, nếu nhóm thanh niên không giảm uống rượu và hút thuốc lá trong thời gian dài, thì tỷ lệ ung thư đại trực tràng sẽ còn cao hơn.

Các yếu tố lối sống đã được chứng minh có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm:

– Thừa cân, béo phì;

– Tiêu thụ thịt chế biến sẵn;

– Mức độ hoạt động thể chất thấp;

– Mức tiêu thụ chất xơ thấp.

Trên thực tế, sự gia tăng của bệnh ung thư đại trực tràng song song với sự gia tăng của bệnh béo phì. Ngoài ra, chất nhũ hóa, là chất phụ gia thường được sử dụng trong thực phẩm chế biến để cải thiện kết cấu và kéo dài thời hạn sử dụng, có liên quan đến ung thư đại trực tràng.

Các bác sĩ cần được đào tạo để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo của bệnh ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi. Việc khám tổng thể, nội soi đại trực tràng khi những người trẻ có những bất thường về đường tiêu hóa là cần thiết để phát hiện bệnh sớm nếu có.

Những biện pháp giúp ngăn ngừa ung thư đại trực tràng

Trong khi ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi đang là chủ đề báo động, mặc dù đang gia tăng, nhưng vẫn chưa phổ biến. Tuy nhiên, nếu chúng ta muốn giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng, bất kể chúng ta ở độ tuổi nào, đều cần thực hiện một số thay đổi trong lối sống.

Vận động thể chất

Với việc hầu hết chúng ta dành cả ngày sau màn hình máy tính, say sưa xem các tập phim Netflix hoặc sử dụng điện thoại thông minh khiến chúng ta trở nên ít vận động hơn nhiều so với những người ở thế hệ trước.

Một lối sống ít vận động dẫn đến một loạt các ảnh hưởng sức khỏe như: Bệnh tim mạch, tiểu đường và béo phì.

Ngồi quá nhiều cũng là một thủ phạm. Tuy nhiên, ngay cả với một ngày làm việc trên bàn giấy, chúng ta vẫn có thể đưa nhiều chuyển động hơn vào ngày của mình.

Thay vào đó, hãy giảm số lượng email chúng ta gửi và đứng dậy nói chuyện với đồng nghiệp.

Đi dạo vào giờ ăn trưa hoặc sau bữa tối.

Đặt hẹn giờ để nhắc chúng ta đứng dậy và di chuyển, ngay cả khi đó là để lấy một cốc nước, cứ sau nửa giờ. Đi bộ đến nơi làm việc khi có thể, hoặc đỗ xe xa hơn.

Tổ chức những buổi tập luyện tại văn phòng cùng đồng nghiệp mỗi ngày 20 – 30 phút cũng là ý tưởng hay để mọi người cùng có động lực.

Tham gia các hoạt động thể thao, thể chất theo sở thích như: Đạp xe, bơi lội, cầu lông, bóng rổ, bóng bàn, bóng đá, yoga, khiêu vũ, dân vũ… nếu có thể.

Điều chỉnh lại chế độ ăn uống

Một nghiên cứu chỉ ra thực tế rằng các loại thực phẩm như thịt chế biến sẵn và carbohydrate tinh chế không có chất dinh dưỡng (calo rỗng), cùng với việc không đủ thực phẩm giàu chất xơ, có thể làm tăng thêm xu hướng gia tăng bệnh ung thư đại trực tràng.

Càng hiểu về cơ thể mình, chúng ta càng phát hiện ra những thực phẩm này không lành mạnh như thế nào. Tình trạng sức khỏe và bệnh tật sẽ trở nên tồi tệ hơn bởi những loại thực phẩm này. Rất nhiều trong số các vấn đề đó là chứng viêm. Chỉ hai tuần ăn theo kiểu phương Tây, nhiều carbohydrate tinh chế và ít chất xơ, đã dẫn đến tình trạng viêm nhiễm ở thành đại tràng.

Nghiên cứu cho thấy rằng việc chuyển từ chế độ ăn truyền thống nhiều cá và thực vật sang chế độ ăn phương Tây được cho là nguyên nhân làm gia tăng ung thư đại trực tràng ở người trưởng thành Nhật Bản chỉ trong một thế hệ.

Chế độ ăn lành mạnh để phòng chống bệnh tật là một trong những cách dễ dàng nhất để làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Ăn uống lành mạnh giúp làm giảm viêm một cách tự nhiên đồng thời cung cấp cho chúng ta rất nhiều loại thực phẩm khác nhau để lựa chọn.

Nếu quan tâm đến dinh dưỡng và chế độ ăn uống, chúng ta có thể lựa chọn chế độ ăn ít carb hoặc thêm nhiều thực phẩm giàu chất xơ vào thực đơn của mình.

Quan trọng nhất, hãy chọn những thực phẩm có tác dụng chống ung thư tốt nhất có thể. Nhiều trái cây và rau quả tươi có thể giúp giảm nguy cơ ung thư và cung cấp các yếu tố bảo vệ, vì vậy đây nên là cơ sở trong chế độ ăn uống của chúng ta.

Trên hết, việc cung cấp đủ protein và axit béo lành mạnh sẽ giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể hoạt động hiệu quả và ngăn ngừa tình trạng teo cơ, thiếu hụt dinh dưỡng cũng như các vấn đề về nội tiết tố và thần kinh.

Tránh hút thuốc lá và uống quá nhiều rượu

Cho dù hút thuốc lá hay thuốc lá điện tử, điều tốt nhất chúng ta có thể làm cho sức khỏe của mình là bỏ ngay lập tức.

Mặc dù chút ít rượu vang có thể tốt cho sức khỏe, nhưng một ly đối với phụ nữ và hai ly đối với nam giới là mức cho phép được khuyến nghị. Nhưng nếu chúng ta uống rượu nhiều hơn thế thường xuyên có thể gây rắc rối cho sức khỏe và vòng eo của mình.

Nói với bác sĩ về tiền sử gia đình

Nếu ai đó trong gia đình, đặc biệt là mối quan hệ cấp độ một (cha mẹ hoặc anh chị em ruột) bị ung thư đại trực tràng, điều quan trọng là phải chia sẻ thông tin đó với bác sĩ khám bệnh. Bác sĩ có thể giúp chúng ta theo dõi chặt chẽ hơn bất kỳ thay đổi nào về sức khỏe và đề nghị sàng lọc sớm hơn hoặc thậm chí xét nghiệm di truyền.

Tổng kết

Sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại trực tràng ở những người trẻ tuổi là đáng lo ngại, cho dù nó vẫn còn thấp. Người lớn dưới 50 tuổi được chẩn đoán có xu hướng mắc bệnh ung thư tiến triển nặng hơn, vì thường bị chẩn đoán nhầm là bệnh khác.

Mặc dù các bác sĩ không chắc chắn chính xác điều gì đã gây ra sự gia tăng tỷ lệ ung thư đại trực tràng trong vài thế hệ qua, nhưng sự gia tăng bệnh béo phì, các loại thực phẩm ăn vào và lối sống ít vận động của những người trẻ tuổi đều có thể đóng một vai trò nào đó.

Bằng cách thay đổi lối sống, chúng ta có thể giúp giảm nguy cơ không chỉ đối với bệnh ung thư đại trực tràng mà còn một loạt các bệnh khác.

BS. Nguyễn Thùy Ngân