Sử dụng rượu là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng nhất có thể phòng ngừa được đối với bệnh ung thư, cùng với việc sử dụng thuốc lá và thừa cân. Tuy nhiên, nhiều người không biết về mối liên hệ giữa việc sử dụng rượu và ung thư. Chúng ta cùng tìm hiểu dưới đây.

Ung thư liên quan đến việc sử dụng rượu

Việc sử dụng rượu có liên quan đến các bệnh ung thư sau:

– Ung thư miệng.

– Ung thư họng và vòm họng.

– Ung thư thanh quản.

– Ung thư thực quản.

– Ung thư gan.

– Ung thư đại tràng và trực tràng.

– Ung thư vú.

Rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và ảnh hưởng đến nguy cơ mắc một số bệnh ung thư khác.

Đối với mỗi loại ung thư này, chúng ta uống càng nhiều rượu thì nguy cơ ung thư càng cao. Nhưng đối với một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú, việc tiêu thụ ngay cả một lượng nhỏ rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ.

Ung thư miệng, họng, thanh quản và thực quản: Việc sử dụng rượu rõ ràng làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư này. Uống rượu và hút thuốc cùng nhau làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư này nhiều lần so với chỉ uống rượu hoặc hút thuốc. Điều này có thể là do rượu có thể giúp các hóa chất có hại trong thuốc lá xâm nhập vào các tế bào lót miệng, họng và thực quản. Rượu cũng có thể hạn chế khả năng các tế bào này có thể sửa chữa tổn thương DNA do các hóa chất trong thuốc lá gây ra.

Ung thư gan: Sử dụng rượu lâu dài có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư gan. Sử dụng rượu thường xuyên, nhiều có thể gây tổn thương gan, dẫn đến viêm và sẹo, đây có thể là lý do tại sao nó làm tăng nguy cơ ung thư gan.

Ung thư đại tràng và trực tràng: Việc sử dụng rượu có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư đại tràng và trực tràng cao hơn. Bằng chứng về điều này thường mạnh hơn ở nam giới so với ở phụ nữ, nhưng các nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ ở cả hai giới.

Ung thư vú: Uống ngay cả một lượng nhỏ rượu cũng có liên quan đến nguy cơ ung thư vú tăng ở phụ nữ. Rượu có thể làm tăng nồng độ estrogen trong cơ thể, điều này có thể giải thích một số nguy cơ tăng. Tránh hoặc cắt giảm rượu có thể là một cách quan trọng đối với nhiều phụ nữ để giảm nguy cơ ung thư vú.

Loại rượu nào nguy hiểm hơn?

Ethanol là loại cồn có trong đồ uống có cồn, bất kể là bia, rượu vang, rượu mạnh (rượu chưng cất) hay các loại đồ uống khác.

Hầu hết các bằng chứng cho thấy rằng chính ethanol làm tăng nguy cơ gây bệnh ung thư, chứ không phải những thứ khác trong đồ uống.

Rượu làm tăng nguy cơ ung thư như thế nào?

Người ta vẫn chưa hiểu rõ hoàn toàn cách rượu ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư. Trên thực tế, có thể có một số cách khác nhau mà rượu có thể làm tăng nguy cơ và điều này có thể phụ thuộc vào loại ung thư.

Tổn thương các mô cơ thể

Rượu có thể hoạt động như một chất gây kích ứng, đặc biệt là ở miệng và cổ họng. Các tế bào bị tổn thương do rượu có thể cố gắng tự sửa chữa, điều này có thể dẫn đến những thay đổi DNA có thể là một bước tiến tới ung thư.

Khi vào cơ thể, rượu có thể chuyển hóa thành acetaldehyde, một chất hóa học có thể gây tổn thương DNA bên trong tế bào và đã được chứng minh là có thể gây ung thư ở động vật thí nghiệm.

Uống rượu cũng có thể dẫn đến stress oxy hóa trong tế bào, khiến chúng tạo ra nhiều loại oxy phản ứng hơn (các phân tử phản ứng hóa học có chứa oxy). Những chất này có thể gây tổn thương bên trong tế bào, có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Rượu và các sản phẩm phụ của nó cũng có thể gây tổn thương gan, dẫn đến viêm và sẹo (xơ gan). Khi các tế bào gan cố gắng sửa chữa tổn thương, chúng có thể mắc lỗi trong DNA, có thể dẫn đến ung thư.

Tác động lên các hóa chất độc hại khác

Rượu có thể giúp các hóa chất độc hại khác, chẳng hạn như trong khói thuốc lá, xâm nhập vào các tế bào lót (niêm mạc) đường tiêu hóa trên dễ dàng hơn. Điều này có thể giải thích tại sao sự kết hợp giữa hút thuốc và uống rượu có nhiều khả năng gây ung thư ở miệng hoặc họng hơn là chỉ hút thuốc hoặc uống rượu.

Trong những trường hợp khác, rượu có thể làm chậm khả năng phân hủy và loại bỏ một số hóa chất độc hại của cơ thể.

Tác động đến sự hấp thụ folate hoặc các chất dinh dưỡng khác

Rượu có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ một số chất dinh dưỡng của cơ thể, chẳng hạn như folate. Folate là một loại vitamin mà các tế bào trong cơ thể cần để duy trì sức khỏe. Sự hấp thụ chất dinh dưỡng có thể còn tệ hơn ở những người uống nhiều rượu, những người thường tiêu thụ lượng folate thấp ngay từ đầu. Mức folate thấp có thể đóng vai trò trong nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư vú và ung thư đại tràng.

Tác dụng lên estrogen hoặc các hormone khác

Rượu có thể làm tăng nồng độ estrogen, một loại hormone quan trọng trong quá trình tăng trưởng và phát triển của mô vú. Điều này có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ.

Tác động đến trọng lượng cơ thể

Uống quá nhiều rượu có thể làm tăng thêm calo trong chế độ ăn uống, có thể dẫn đến tăng cân ở một số người. Thừa cân hoặc béo phì được biết là làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.

Cùng với những tác động này, rượu có thể góp phần gây ra bệnh ung thư theo những cách khác mà chúng ta chưa biết.

Những ảnh hưởng lâu dài khác đến sức khỏe do uống rượu

Hầu hết mọi người đều biết về những tác động ngắn hạn của việc uống rượu, chẳng hạn như tác động của nó đến tâm trạng, sự tập trung, khả năng phán đoán và sự phối hợp. Nhưng rượu cũng có thể có những tác động lâu dài đến sức khỏe. Những tác động này có thể khác nhau tùy từng người.

Đối với một số người, rượu gây nghiện. Uống rượu có thể trở nên nặng hơn theo thời gian, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe và xã hội. Những người uống nhiều rượu đột nhiên ngừng uống có thể có các triệu chứng cai nghiện về thể chất như run rẩy, lú lẫn, ảo giác, co giật và các vấn đề nghiêm trọng khác trong vài ngày tiếp theo. Ở một số người, những triệu chứng này có thể đe dọa đến tính mạng. Điều này không có nghĩa là những người uống nhiều rượu không nên ngừng uống. Điều đó có nghĩa là những người uống nhiều rượu nên trao đổi với bác sĩ về cách an toàn nhất để ngừng uống rượu.

Theo thời gian, uống nhiều rượu có thể gây viêm gan và xơ gan. Điều này có thể dẫn đến suy gan. Uống nhiều rượu cũng có thể gây tổn thương các cơ quan khác, chẳng hạn như tuyến tụy và não, và có thể làm tăng huyết áp. Nó cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.

Ở phụ nữ mang thai, việc sử dụng rượu, đặc biệt là uống nhiều rượu, có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề khác cho thai nhi.

Khuyến nghị

Để phòng ngừa ung thư, tốt nhất là không nên uống rượu. Những người chọn uống rượu nên hạn chế lượng rượu uống vào không quá 2 ly mỗi ngày đối với nam giới và 1 ly mỗi ngày đối với nữ giới.

Mức giới hạn khuyến nghị thấp hơn đối với phụ nữ vì cơ thể họ nhỏ hơn và vì cơ thể họ có xu hướng phân hủy rượu chậm hơn.

Sử dụng rượu trong và sau khi điều trị ung thư

Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng rượu và nguy cơ phát triển một số loại ung thư. Nhưng vẫn chưa rõ liệu việc sử dụng rượu sau khi điều trị có thể làm tăng nguy cơ các loại ung thư này tái phát hay không. Về mặt lý thuyết, việc sử dụng rượu có thể làm tăng nguy cơ tái phát. Ví dụ, rượu có thể làm tăng nồng độ estrogen trong cơ thể, có thể làm tăng nguy cơ tái phát ung thư vú. Nhưng không có bằng chứng mạnh mẽ nào từ các nghiên cứu ủng hộ (hoặc bác bỏ) điều này.

Ở những người đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, việc uống rượu cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ phát triển bệnh ung thư mới.

Có một số trường hợp trong quá trình điều trị ung thư mà rõ ràng là nên tránh rượu. Ví dụ, rượu, ngay cả với lượng rất nhỏ, có thể gây kích ứng vết loét miệng do một số phương pháp điều trị ung thư gây ra và thậm chí có thể khiến chúng trở nên tồi tệ hơn. Rượu cũng có thể tương tác với một số loại thuốc được sử dụng trong quá trình điều trị ung thư, có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ có hại. Điều quan trọng là phải trao đổi với bác sĩ về vấn đề này nếu đang được điều trị ung thư.

Nhưng đối với những người đã hoàn thành quá trình điều trị ung thư, tác động của rượu đối với nguy cơ tái phát ung thư phần lớn vẫn chưa được biết đến. Điều quan trọng là phải thảo luận vấn đề này với bác sĩ. Các yếu tố có thể quan trọng bao gồm:

– Loại ung thư.

– Nguy cơ tái phát của người bệnh.

– Phương pháp điều trị của người bệnh.

– Sức khỏe tổng thể của người bệnh.

– Những tác động khác có thể xảy ra đối với sức khỏe của việc uống rượu.

BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)