Chế độ ăn kiềm là chế độ ăn chủ yếu dựa trên thực vật bao gồm các loại thực phẩm nguyên chất có tác động tích cực đến nồng độ pH của máu và nước tiểu. Lợi ích sức khỏe của chế độ ăn kiềm có thể bao gồm: Phòng chống bệnh ung thư, cải thiện sức khỏe tim tốt hơn, xương chắc khỏe hơn, giảm đau, giúp giảm cân và khắc phục tình trạng thiếu hụt chất dinh dưỡng.

 

Chế độ ăn kiềm giúp cải thiện chức năng miễn dịch và phòng chống ung thư

Khi các tế bào của chúng ta thiếu khoáng chất hoặc oxy cho cơ thể, toàn bộ cơ thể sẽ bị ảnh hưởng. Sự hấp thụ vitamin bị tổn hại do mất khoáng chất, trong khi chất độc hại và mầm bệnh tích tụ trong cơ thể và làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

Chế độ ăn kiềm có thể giúp ngăn ngừa và đẩy lùi bệnh ung thư là chủ đề gây tranh cãi và vẫn chưa được chứng minh. Tuy nhiên, nghiên cứu được công bố trên Tạp chí X quang của Anh đã tìm thấy bằng chứng cho thấy tế bào ung thư chết theo chương trình (apoptosis) có nhiều khả năng xảy ra trong môi trường cơ thể kiềm.

Tác dụng phòng chống ung thư được cho là có liên quan đến sự thay đổi pH kiềm do sự thay đổi điện tích và giải phóng các thành phần cơ bản của protein. pH kiềm có thể giúp giảm viêm và nguy cơ mắc bệnh ung thư. Ngoài ra, chế độ ăn có tính kiềm đã được chứng minh là có lợi hơn đối với một số hóa chất trị liệu cần độ pH cao hơn để hoạt động thích hợp.

Cách thực hiện chế độ ăn kiềm

Làm thế nào để giữ cho cơ thể của chúng ta có pH kiềm? Dưới đây là một số cách chính để tuân theo chế độ ăn kiềm:

Sử dụng thực phẩm có tính kiềm hữu cơ

Trái cây và rau được trồng hữu cơ sẽ giàu khoáng chất, có xu hướng bị kiềm hóa nhiều hơn. Nghiên cứu cho thấy rằng loại đất trồng cây có thể ảnh hưởng đáng kể đến hàm lượng vitamin và khoáng chất của nông sản, điều đó có nghĩa là không phải tất cả “thực phẩm có tính kiềm” đều được tạo ra như nhau.

Độ pH lý tưởng của đất để các chất dinh dưỡng thiết yếu tổng thể có sẵn tốt nhất cho cây trồng là từ 6 đến 7. Đất chua dưới độ pH 6 có thể làm giảm Calci và Magie. Đất trồng trên độ pH 7 có thể có sắt, Mangan không khả dụng về mặt hóa học, đồng và kẽm. Đất được luân canh tốt, bền vững về mặt hữu cơ và tiếp xúc với động vật hoang dã, gia súc ăn cỏ có xu hướng lành mạnh nhất.

Ăn nhiều thực phẩm có tính kiềm và ăn ít thực phẩm có tính acid

Xem danh sách dưới đây về các loại thực phẩm có tính kiềm tốt nhất và những loại cần tránh (thực phẩm có tính acid).

Thực phẩm kiềm tốt nhất

Mặc dù chúng ta không cần phải ăn chay nghiêm ngặt để áp dụng chế độ ăn có tính kiềm cao, nhưng chế độ ăn chủ yếu dựa trên thực vật. Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm kiềm tốt nhất cần nhấn mạnh:

– Trái cây và rau quả tươi thúc đẩy tính kiềm nhiều nhất. Đó là những lựa chọn tốt nhất. Một số lựa chọn hàng đầu bao gồm: Nấm, cam quýt, chà là, nho, rau bina, bưởi, cà chua, bơ, củ cải trắng, cỏ linh lăng, cỏ lúa mạch, dưa chuột, cải xoăn, củ đậu, cỏ lúa mì, bông cải xanh, rau oregano (kinh giới cay), tỏi, gừng, đậu xanh, rau diếp, bắp cải, cần tây, củ cải đỏ, dưa hấu, quả sung và chuối chín;

– Tất cả các loại thực phẩm tươi sống: Trái cây và rau quả tươi sống được cho là “mang lại sự sống”. Nấu chín các thức ăn này làm cạn kiệt khoáng chất kiềm hóa. Chúng ta nên ăn sống hoặc hấp sơ các loại rau, củ, quả theo nguyên tắc “Ăn sống, nhai kỹ, nuốt chậm”;

– Protein thực vật: Hạt hạnh nhân và hầu hết các loại đậu khác là những lựa chọn tốt;

– Nước kiềm: Nước có tính kiềm giúp kiềm hóa cơ thể. Nên sử dụng nước Hydrogen ion kiềm mỗi ngày (uống khoảng 2 lít);

– Đồ uống xanh: Đồ uống làm từ rau xanh và thảo mộc ở dạng bột với nhiều thành phần thực phẩm tạo kiềm và chất diệp lục. Chất diệp lục có cấu trúc tương tự như máu của chúng ta và giúp kiềm hóa máu;

– Các loại thực phẩm khác để ăn theo chế độ ăn có tính kiềm bao gồm rau mầm, cỏ lúa mì, lúa mì kamut, đậu nành lên men như natto hoặc tempeh.

Thực phẩm có tính acid

Chúng nên tránh những loại thực phẩm nào khi thực hiện theo kế hoạch ăn có tính kiềm? Thực phẩm có tính acid như sau:

– Thực phẩm giàu Natri: Thực phẩm chế biến sẵn chứa lượng lớn Natri clorua (muối ăn) làm co mạch máu và tạo ra tính acid;

– Thịt nguội và thịt thông thường (thịt nuôi công nghiệp);

– Ngũ cốc tinh chế, chế biến;

– Trứng gia cầm;

– Đồ uống chứa caffein và rượu;

– Yến mạch và các sản phẩm từ lúa mì: Tất cả các loại ngũ cốc, nguyên hạt hoặc không, đều tạo ra tính acid trong cơ thể;

– Sữa: Có thể chúng ta sẽ bất ngờ với thông tin các sản phẩm từ sữa giàu Calci gây ra một số tỷ lệ loãng xương cao nhất. Đó là bởi vì chúng tạo ra tính acid trong cơ thể. Khi dòng máu của chúng ta trở nên nhiễm toan, nó sẽ lấy Calci (một chất có tính kiềm hơn) từ xương để cố gắng cân bằng độ pH. Vì vậy, cách tốt nhất để ngăn ngừa loãng xương là ăn nhiều rau lá xanh có tính kiềm;

– Đậu phộng và quả óc chó;

– Mì ống, gạo, bánh mì và các sản phẩm ngũ cốc tinh chế đóng gói.

Những loại thói quen khác có thể gây ra tính acid trong cơ thể chúng ta bao gồm:

– Sử dụng rượu và ma túy;

– Lượng caffein cao;

– Lạm dụng kháng sinh;

– Chất làm ngọt nhân tạo;

– Căng thẳng mãn tính;

– Mức độ dinh dưỡng trong thực phẩm giảm do chăn nuôi công nghiệp;

– Hàm lượng chất xơ thấp trong chế độ ăn uống;

– Thiếu tập thể dục, thể thao;

– Thịt động vật dư thừa trong chế độ ăn uống (từ các nguồn công nghiệp);

– Dư thừa hormone từ thực phẩm, sản phẩm chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp và nhựa;

– Tiếp xúc với hóa chất và bức xạ từ chất tẩy rửa gia dụng, vật liệu xây dựng, máy tính, điện thoại di động và lò vi sóng;

– Màu thực phẩm và chất bảo quản;

– Tập thể dục quá sức;

– Thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ;

– Sự ô nhiễm;

– Thói quen nhai sơ sài và ăn uống kém khoa học;

– Thực phẩm chế biến và tinh chế;

– Hô hấp yếu.

Uống nước kiềm

Chúng ta nên sử dụng nước kiềm có độ pH từ 9 đến 11. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, chúng ta nên có sẵn trong gia đình và nơi làm việc máy lọc nước Hydrogen ion kiềm. Như vậy sẽ đảm bảo được nguồn nước sạch, nước tốt (kiềm, chống oxy hóa mạnh, phân tử nhỏ dễ dàng hấp thu).

Kiểm tra độ pH của cơ thể

Nếu tò mò muốn biết độ pH của mình, chúng ta có thể kiểm tra độ pH bằng cách mua que thử tại cửa hàng thực phẩm y tế hoặc nhà thuốc. Chúng ta có thể đo độ pH của mình bằng nước bọt hoặc nước tiểu.

Lần đi tiểu thứ hai vào buổi sáng sẽ cho chúng ta kết quả tốt nhất. Hãy so sánh các màu trên que thử của mình với bảng màu pH đi kèm với bộ que thử. Trong ngày, thời gian tốt nhất để kiểm tra độ pH của mình là 1 giờ trước bữa ăn và 2 giờ sau bữa ăn.

So sánh chế độ ăn kiềm với chế độ ăn kiêng Paleo

Chế độ ăn kiêng Paleo và chế độ ăn kiềm có nhiều điểm chung và rất nhiều lợi ích giống nhau, chẳng hạn như giảm nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng, giảm mức độ viêm nhiễm, tiêu hóa tốt hơn, giảm hoặc kiểm soát cân nặng…

Một số điểm chung của cả 2 bao gồm loại bỏ đường, giảm lượng acid béo omega – 6 gây viêm, loại bỏ ngũ cốc và carbs chế biến, giảm hoặc loại bỏ lượng sữa và tăng lượng trái cây và rau tươi.

Tuy nhiên, có một số điều quan trọng cần xem xét nếu chúng ta lựa chọn chế độ ăn kiêng Paleo. Chế độ ăn kiêng Paleo loại bỏ tất cả các sản phẩm từ sữa, bao gồm cả sữa chua và kefir, có thể là nguồn cung cấp men vi sinh và khoáng chất quý giá cho nhiều người; cộng với chế độ ăn kiêng Paleo không phải lúc nào cũng nhấn mạnh việc ăn thực phẩm hữu cơ hoặc tự nhiên.

Ngoài ra, chế độ ăn kiêng Paleo có xu hướng ăn nhiều thịt lợn và động vật có vỏ, những thứ có nhược điểm riêng. Ăn quá nhiều nguồn protein động vật nói chung thực sự có thể góp phần tạo ra tính acid chứ không phải tính kiềm. Thịt bò, thịt gà, thịt lợn, động vật có vỏ có thể góp phần tích tụ acid sunfuric trong máu khi acid amin bị phá vỡ. Cố gắng tìm nguồn các sản phẩm động vật có chất lượng tốt nhất có thể và thay đổi lượng thức ăn protein để cân bằng độ pH của cơ thể một cách tốt nhất.

Vậy chế độ ăn kiềm có rủi ro và tác dụng phụ hay không?

Một số loại thực phẩm trong “danh sách có tính acid cao” có thể làm chúng ta ngạc nhiên, chẳng hạn như trứng và quả óc chó. Những thứ này có thể có tính acid trong cơ thể, nhưng đừng để điều đó khiến chúng ta sợ hãi khi ăn chúng. Trứng và quả óc chó chứa một loạt các chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe khác như chất chống oxy hóa và acid béo omega -3, khiến chúng vẫn được khuyên sử dụng trong các chế độ ăn lành mạnh.

Điểm mấu chốt là sự cân bằng lành mạnh là những gì chúng ta đang hướng tới. Về độ pH của chúng ta, nó có thể trở nên quá kiềm và việc ăn một số thực phẩm có tính acid vừa tốt cho sức khỏe vừa có thể giúp cân bằng kiềm toan.

Vấn đề của chúng ta là không hấp thụ đủ thực phẩm thúc đẩy tính kiềm hơn là hấp thụ quá nhiều acid từ thực phẩm nguyên chất, tốt cho sức khỏe. Ăn nhiều loại thực phẩm nguyên chất (đặc biệt là rau và trái cây tươi) và hạn chế tiêu thụ các mặt hàng đóng gói chúng sẽ đi đúng hướng để có sức khỏe tốt và phòng chống được bệnh ung thư.

BS. Nguyễn Thùy Ngân